Het is vrijwel zeker dat de huidige 'corona-crisis' blijvend van invloed zal zijn op de samenleving. Ook op de manier waarop we nu omgaan met eten en hoe we voedsel verbouwen. Maar hoe sterk zal de verandering zijn: een beetje, heel veel, of iets ertussenin? Niemand die nu het antwoord weet, maar het is wel nuttig om er alvast over na te denken. Daarbij kan het behulpzaam zijn om te denken in scenario's. Lees de vier logische scenario's van agro-econoom Krijn Poppe.

Op weg naar 2020 en daarna

Al ons voedsel wordt geproduceerd door boeren en tuinders, of gevangen door vissers. Dat is altijd zo geweest, en zal altijd zo blijven. Hoewel: steeds vaker komt het primaire voedsel uit dermate grote en hoogtechnologische bedrijven (stallen en kassen) dat je bijna kunt spreken van 'agrarische fabrieken'; maar dan nog zou je de bazen en arbeiders van die fabrieken 'boeren en tuinders' kunnen noemen.

Trotse boeren?

Is er reden om trots te zijn op boeren en tuinders? Dat moet ieder voor zich weten. De boeren en tuinders zelf mogen trots zijn op hun werk – zij voeden immers de mensen.

Het eten op ons bordje moet lekker en gezond zijn. Daar kunnen we ons soms flink druk over maken. Nog altijd maken veel mensen elders op de wereld zich elke dag druk om iets anders: de vraag of er wel iets te eten valt, liefst een bord of kom vol. Op de conferentie EAT staan weer heel andere zorgen centraal: die gaan over álle mensen, en over morgen en de komende jaren, ofwel de toekomst van de voedselvoorziening op aarde.

Hoe ziet de voedselproductie van de toekomst eruit? Kleinschalig en clean met roze licht in onze huiskamer of keuken? Of juist borrelend viesgroen, in het klein of in immense bassins? Of gewoon ongeveer net als nu? Ook dit jaar weer prikkelende ideëen hierover op de Dutch Design Week in Eindhoven (nog tot zondag 29 oktober).

Telkens opnieuw zijn er voedselschandelen. Tegelijk is het voedselaanbod eigenlijk heel veilig, en zeer rijkgeschakeerd. Dwars hierop staat dat veel mensen voedselgerelateerde aandoeningen hebben zoals obesitas of diabetes. ‘Het hele voedselsysteem moet om’, vinden velen daarom. Zo’n omwenteling lijkt niet te gebeuren, maar veranderingen zitten er wel aan te komen.

Heden, 26 januari 2017, was de Nationale Voedseltop, met 150 ‘invloedrijke beslissers’ uit overheid, bedrijfsleven, wetenschap en maatschappelijke organisaties. Doel was af te spreken wat ze de komende 5-10 jaar gaan doen om ons voedsel veiliger, gezonder en duurzamer te maken. En, eh, tja, daar rolde een vrij vage slotverklaring uit, vol met goede bedoelingen.

Ons eten is lekker, makkelijk en goedkoop én het is veilig, gezond en duurzaam. Helaas zijn die zes zaken niet altijd tegelijk waar. Maar we moeten wel proberen dat zoveel mogelijk waar te maken. Dit is de kern van de boodschap van de publicatie ‘Wat ligt er op ons bord?’ van het RIVM. Diverse media pikten hier vooral de suggestie uit dat het goed is als we minder vlees gaan eten.

Gaan we massaal over op kweekvlees? Komen er 3D-geprinte ziekenhuismaaltijden? Dat soort vragen komen aan de orde tijdens ‘Food to be’, een expositie van 30 mei t/m 5 juni in Eindhoven. Met onder meer op 1 juni discussie met staatssecretaris Martijn van Dam over zijn ‘Visiedocument voeding’ (download pdf).