Mensen die 'gezonder willen gaan eten' kiezen er vaak voor om te minderen met vet, of juist met koolhydraten (meelproducten en suikers). Welke keuze is beter? Onderzoek leert dat dat vrijwel niks uitmaakt. Wat wél scheelt, is: kiezen voor vetten of koolhydraten van hoge kwaliteit. Dus: onverzadigde plantaardige vetten en volkoren graanproducten, of groenten en fruit.

Voortdurend hebben op diverse plekken in de wereld mensen honger – dat is omdat het beschikbare voedsel ongelijk wordt verdeeld. Maar vanaf 2030 kan dat erger worden, omdat dan niet meer voldoende calorieën worden geproduceerd om iedereen goed te voeden. Deze waarschuwing komt van prof. dr ir Ingeborg Brouwer, hoogleraar Voeding voor Gezond Leven aan de Vrije Universiteit in Amsterdam.

Muesli is een van de gezondste soorten ontbijt die er bestaan: granen, vruchten en noten met melk of yoghurt. Veel populairder is cruesli. Dat is krokanter dan muesli maar vooral ook zoeter. Veel zoeter meestal, en daarmee lang niet zo gezond.

Volkoren brood eten leidt tot een betere gezondheid, zo is al jaren bekend. Onlangs is vastgesteld dat je er ook langer door leeft. Zelfs één sneetje volkoren per dag helpt al aantoonbaar. Dit blijkt uit onderzoek door de befaamde Harvard Medical School.

'Tarwebrood is echt niet gezond, speltbrood wel', beweren diverse voedselgoeroes. Klopt dat wel? Nou, een klein beetje maar, zegt Gezondheidsnet. En eigenlijk alleen maar omdat er in de veredelde tarwe weinig eiwit meer zit. Plus: het zijn vooral echt ambachtelijk bakkers die speltbrood bakken.

Vrijwel overal ter wereld vormen granen basisvoedsel nummer één. Niet verwonderlijk: graan is gezond en goed te bewaren. In korrelvorm is het, zonder veel voorbereiding, maandenlang te bewaren - het moet alleen goed worden beschermd tegen muizen, insecten en schimmels.

Over de hele wereld eten mensen brood. Dat loopt uiteen van heel eenvoudige baksels, via gewone boterhammen tot luxe broodjes met van alles erop of erin. Nederland is gezegend met een enorm divers aanbod van soms hemels lekker brood.

Brood, tientallen jaren lang het absolute basisvoedsel in Nederland, staat de laatste tijd wat ter discussie. Het zou maar dik maken. Havermout is beter, meent zandloper-dokter Verburgh. Het Voedingscentrum gaat hier nu niet dwars tegenin, maar zeg 'Brood vervangen is erg ingewikkeld'.

Kies voor volkoren, en stop dus met witbrood, witte rijst en witte pasta. Dat is punt 1 in het nieuwste advies van de Belgische Hoge Gezondheidsraad. De aanbeveling om minder rood vlees te eten staat niet in de top-5, 'omdat dat al zo normaal is'. Nadrukkelijk wordt aanbevolen om meer groenten en fruit te eten, meer peulvruchten en noten of zaden en het gebruik van zout en suikerhoudende dranken juist te verminderen.

'Met volkoren meel!', vermelden sommige koekfabrikanten op de verpakking van hun product, liefst vergezeld van een afbeelding van korenhalmen - terwijl slechts een deel van het gebruikte meel volkoren is, en een groter deel het ongezondere bloem. De Consumentenbond hekelt deze praktijk maar weer eens, nu in een artikel over volkoren in de Consumentengids van mei 2020. Dat artikel is ook voor niet-leden gratis te lezen.