Umami is een smaak die lastig is te duiden. Het is het Japanse woord voor 'hartig', en we kennen het vooral als smaakversterker. Bijvoorbeeld het in chinees eten vaak gebruikte ve-tsin is heel erg umami. Maar oude kaas ook.

Proeven doe je met je tong, hoewel de neus vaak belangrijker is. En als het eten er prachtig uitziet, smaakt het bij voorbaat al goed.  Maar je oren? Ja, die werken ook mee. Een wortel of appel die lekker knapt, chips die kraken of een geopend flesje dat fris bruist - het draagt allemaal bij aan ‘lekker’.

Proeven doen we met de tong. En wel met speciale gebieden, zoals te zien op deze afbeelding. Maar die klopt niet erg. We proeven alle smaken met de hele tong, en ook een beetje met het gehemelte. Op de getoonde gebieden is de smaakbeleving wel heviger, omdat daar extra veel smaakpapillen zitten.

Biter is een lastige smaak. 'Bitter in de mond, maakt het hart gezond', luidt een oud gezegde. Maar iemand met een 'verbitterd hart' is psychisch niet helemaal gezond. En een bittere reactie of houding is sociaal niet echt lekker.

Baby’s eerste ‘echte’ eten is vaak een fruithapje - dat smaakt meestal lekkerder (= zoeter) dan groente. Maar het is helemaal niet verkeerd als de ouders even volhouden en hun kleintje eerst alleen groentehapjes geven. Dat levert een peuter op die makkelijker groente eet. En daarmee is de eerste gezondheidswinst voor een heel leven alweer behaald.