Verse producten bewaren we gewoonlijk in de koelkast. Alles wat in een ongeopend potje of blikje zit, kan gewoon in de voorraadkast. En droge waren (suiker, pasta, droge erwten) hoeven alleen tegen vocht te worden afgeschermd. Wat is het geheim van bewaren?
Het geheim van het goedhouden van voedsel is: afschermen tegen bacteriën en schimmels en de inwerking van zuurstof of vocht. Zuurstof en vocht maken voeding alleen slap of bruin, terwijl micro-organismen kunnen leiden tot voedselvergiftiging.
Bacteriën doden ...
Bacteriën en schimmels doden doe je door verhitting: koken, bakken, braden, roken. Herbesmetting voorkómen kan alleen door het voedsel daarna luchtdicht (vacuum) op te bergen. Heel koud bewaren helpt ook - daarom blijft bijvoorbeeld vis in de diepvries weken- of maandenlang goed.
... of pesten
Een minder drastische ingreep is om de bacteriën niet helemaal uit te roeien, maar om ze het leven flink zuur te maken. Dat kan letterlijk, door producten 'op zuur te zetten' (augurken, haring, uitjes). Of door de boel flink te zouten (haring, vlees).
Heel veel suiker toevoegen (aan vruchten bijvoorbeeld) bindt het water zo sterk dat bacteriegroei niet meer lukt, maar schimmels smullen daar weer van. Drogen kan ook, maar tast de smaak vaak aan.
Beschermen en verpakken
Er zijn ook producten, bijvoorbeeld appels, waarbij het bederf niet zozeer van buiten komt alswel van binnenuit: ze verdrogen of worden melig. In dat geval moeten we het oudworden tegengaan.
Dat lukt bij appels heel aardig - ook in winter en voorjaar kunnen we knapperig-verse appels uit eigen land eten. Nodig daarvoor is de zogeheten ULO-bewaring: Ultra Low Oxygen, ofwel bewaren in gekoelde schuren met lucht waarin superweinig zuurstof zit.
Brood
Zo lekker als vers brood ruikt en smaakt, zo snel is het weer oneetbaar of smakeloos. Een al heel oude truc is: dubbel bakken. Dan krijg je beschuit of biskwie (in het Frans: bis cuit, ofwel dubbel gebakken), en als je dat luchtdicht verpakt blijft het heel lang goed.
Conserveringsmiddelen
Voor etenswaren geldt in het algemeen: hoe langer je het wilt bewaren, hoe zwaarder de technische ingreep moet zijn. Een product dat stijf staat van de conserveringsmiddelen blijft lang 'goed', maar wie wil dat nog eten? Kijk bijvoorbeeld bij dit Happy Meal van een jaar (!) oud.
Zie ook de bewaartips van Voedingscentrum
Lees hoe de Dames Dijk adviseren kliekjes te bewaren.