Nederland is een grootmacht als het gaat om de productie en export van voedsel, dat is alom bekend. Fotograaf en filmer Kadir van Lohuizen laat in een film zien hóe boeren, tuinders en industrie dat doen. Grootschalig, efficiënt, industrieel. Hij verzamelde prachtige beelden, die bewondering en respect kunnen afdwingen, maar ook afschuw kunnen oproepen. Veel meer diepgang dan het platte 'trots op de boer'.
Bewondering of walging
De film (uitgezonden op NPO 2, op 7 november) van 47 minuten noemt slechts enkele getallen - het gaat dan wel gelijk over honderden miljoenen of miljarden (kilo's of euro's). Indrukwekkend is te zien hoe Nederlandse zaadveredelaars een flink deel van de wereld voorzien van hoogwaardig zaad voor groenten. Ontluisterend is hoe vele tonnen aan prima voedsel aan de varkens wordt gevoerd – heel efficiënt, dat wel. Waarschuwing: na minuut 37 komt een varkensslachterij in beeld – dat wil echt niet iedereen zien.
Niet duurzaam, wel efficiënt
Deze film van de nieuwsgierige relatieve buitenstaander Van Lohuizen heet 'De Voedsel BV NL 2022'. Hij toont het omvangrijke agrocomplex waar Nederland groot in is. Met een verwijzing naar al die activiteiten wordt vaak gezegd dat Nederlandse boeren 'de meest duurzame ter wereld' zijn. Dat is volstrekte onzin – de ellende met stikstof, stank en mestoverschotten laat zien dat vooral de veehouderij onhoudbaar is, en dus het tegendeel van duurzaam. Financieel efficiënt is het allemaal wel. De groentesector en zeker de zaadveredeling doen het wat dat betreft stukken beter.