"De mens is niet ontworpen om beslist elke dag te eten", zei voedingsprofessor Hanno Pijl, "en dus al helemaal niet driemaal per dag." Deze stelling poneerde Pijl vrijdag 18 mei 2018 nota bene op de Haagse Markt, dus omgeven door talloze aanbieders van groente, fruit, vis en noten, maar ook snoep, patat en andere snacks. Hij zei dit tijdens een 'stand-up college', een soort openbare les, vrij toegankelijk voor iedereen.
Pijl ging met zijn boodschap over gezond eten letterlijk de markt op omdat hem dat was gevraagd door de Haagse Campus van de Universiteit Leiden. Hij is in Leiden hoogleraar diabetologie, gespecialiseerd in de ontwikkeling van de vermijdbare vorm van suikerziekte. Niet eerder bracht hij zijn boodschap op deze manier bij het publiek dat hij graag wil bereiken.
Gespitst op suiker, zout en vet
Aan zijn min of meer toevallige gehoor van marktbezoekers legde Pijl uit dat mensen honderdduizenden jaren lang leefde als jagers-verzamelaars. Regelmatige was er toen een of meerdere dagen niets te eten. Ze aten relatief veel vlees, en suiker bestond er alleen in de vorm van rijp fruit en honing. "Dus als ze dat te pakken konden krijgen, aten ze dat direct. Net zoiets gold voor zout. En flink vet eten, want je weet maar nooit wanneer er weer iets te eten is."
Landbouw minder gezond, maar heel efficiënt
Inmiddels leven mensen al duizenden jaren vooral als landbouwers, en zijn ze granen en andere zetmeelhoudende producten gaan eten. "Dat is minder gezond", meent Pijl, "en vanaf dat moment werden mensen ook minder gezond, en tot wel 20 cm korter." Maar landbouw bedrijven was wel veel efficiënter dan jagen en verzamelen en bood meer zekerheid. Daarom was die manier van voedselvoorziening winnend.
Suikerpiek: ontstekingen
Een mijlpaal voor de mensheid was toen die zelf suiker kon maken, eerst uit riet, later ook uit bieten. "Ons lijf is nog altijd gespitst op het eten van suiker – het geeft een zelfde soort kick als cocaïne, echt waar." Maar het is hartstikke ongezond. "Elke keer als je veel zoetigheid eet, schiet het glucosegehalte in je bloed omhoog, en dat geeft iedere keer een ontstekingsreactie. Het gevolg kunnen allerlei soorten ziektes zijn."
Eet gerust vet
Aan zijn toevallige toehoorders adviseerde Pijl nog wat je beter wel of niet kunt eten. "Vermijd industrieel vervaardigd en geraffineerd voedsel, en blijf zoveel mogelijk weg van witte rijst, pasta en aardappelen." Wat volgens voedselprofessor Hanno Pijl wel goed is om te eten, is:
groente en fruit
vette vis, wat vlees
noten
olijfolie
brood: alleen volkoren.
En wil je zuivel, kies dan voor de volvette soorten, maar liefst gefermenteerd, dus karnemelk en kaas.
Na afllop van zijn pop-uo college ging professor Pijl in gesprek met het publiek.